Που καταλήγουν τα τοξικά απόβλητά μας;

Από το ιστολόγιο Επίκεντρο

Η πρόοδος της τεχνολογίας είναι αλματώδης και συχνά ένα κινητό, ένα PC ή μία TVκαθίστανται παρωχημένα σε ένα με δύο χρόνια. Πολλοί τρέχουν να αποκτήσουν την τελευταία πάντα λέξη της τεχνολογίας την πρώτη κιόλας μέρα κυκλοφορίας της. Είδαμε τι έγινε π.χ. με το IPAD.

Όμως που καταλήγουν τα τεχνολογικά μας σκουπίδια. Ανακυκλώνονται μήπως; Μερικά ναι, όμως μεγάλες ποσότητες αυτών καταλήγουν στις φτωχές χώρες της Αφρικής. Εκεί παραμένουν σε τεράστιες χωματερές μέχρι να τους αφαιρεθούν τα μέταλλα ή άλλα χρήσιμα υλικά από τους αφρικανούς ρακοσυλλέκτες πολλοί από τους οποίους είναι δυστυχώς παιδιά.

Πρόκειται για ένα είδος ανακύκλωσης, όχι όμως με τον σωστό τρόπο. Όπως αναφέρει ο Spiegel, στην Γκάνα υπάρχει μια απέραντη ανοικτή χωματερή που δηλητηριάζει όλη τη χώρα. Κανείς δεν πλησιάζει καθώς οι αναθυμιάσεις των πλαστικών και των καλωδίων είναι εξαιρετικά δηλητηριώδεις. Πρόκειται για την τοποθεσία όπου καταλήγουν όλοι οι υπολογιστές της “ανεπτυγμένης⁽¹⁾” Ευρώπης που πετιούνται (δεν φαντάζομαι να πιστεύατε ότι εξαϋλώνονταν στο υπερπέραν), και μόνο τα παιδιά πλησιάζουν στην προσπάθειά τους να βρουν κάτι που θα τους αποφέρει πέντε δεκάρες.

Πρόκειται για παιδιά που ποτέ στη ζωή τους δεν έχουν δει κανονικό υπολογιστήσε λειτουργία – πόσο μάλλον να τον έχουν χρησιμοποιήσει κιόλας – που παρόλα αυτά κάθε μέρα αποσυναρμολογούν, σπάνε και καίνε τα δικά μας σκουπίδια προκειμένου να εντοπίσουν τα πολύτιμα καλώδια του χαλκού, τα κομμάτια του αλουμινίου ή τις ατσάλινες βίδες.

Ζούνε μέσα στα σκουπίδια της ιντερνετικής εποχής και πολλά απ’ αυτά πεθαίνουν εξαιτίας των υπολογιστών των πλουσίων που δηλητηριάζουν τον κόσμο τους. Πρώτα τους αρπάζουν την Γη όπως είδαμε εδώ και μετά αφού απομυζήσουν τους φυσικούς τους πόρους τους φορτώνουν και τα σκουπίδια τους.

Και ο λόγος γι’ αυτό το “βρωμερό” πάρτι είναι φυσικά οικονομικός. Το αυξανόμενο κόστος της απόθεσης των απορριμάτων και η θέσπιση πιο αυστηρών περιβαντολλογικών κανονισμών στον ανεπτυγμένο κόσμο καθιστούν τις αναπτυσσόμενες χώρες (ειδικά της Αφρικής) έναν ελκυστικό προορισμό απόθεσης.
Η απόθεση επικίνδυνων ή τοξικών αποβλήτων μπορεί να κοστίσει εώς και 2,000 δολάρια ο τόνος σε ένα ανεπτυγμένο κράτος σε σχέση τα 40 δολάρια στην Αφρική, 50 φορές δηλ. λιγότερο.Το δέλεαρ είναι μεγάλο συνεπώς. Το αυξημένο κόστος στην πρώτη περίπτωση οφείλεται εκτός της νομοθεσίας και στις αντιδράσεις του τοπικού πληθυσμού στις χωματερές.

Όμως η εναπόθεση τοξικών αποβλήτων αντιτίθεται και στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ αναγνώρισε για πρώτη φορά το 1968 την σχέση ανάμεσα στην ποιότητα του περιβάλλοντος και στα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα. Η μεταφορά και η εναπόθεση τοξικών αποβλήτων και επικίνδυνων προϊόντων θέτει σε κίνδυνο βασικά ανθρώπινα δικαιώματα, όπως το δικαίωμα στη ζωή, το δικαίωμα του να ζει κανείς σε ένα ασφαλές και υγιές περιβάλλον και επομένως το δικαίωμα στην υγεία.

Στην Ακτή του Ελεφαντοστού για παράδειγμα, το μέγεθος και η σφοδρότητα της τοξικής εναπόθεσης του 2006 ήταν τέτοια που οι συνέπειές της στην υγεία των ντόπιων και επομένως και ο αντίκτυπος στα βασικά ανθρώπινα δικαιώματά τους ήταν συντριπτικός.

Οι τοξικές αναθυμιάσεις των χωματερών γύρω από την πυκνοκατοικημένη πόλη του Αμπιτζάν (που αποτελεί και την οικονομική πρωτεύουσα της Ακτής του Ελεφαντοστού) προκάλεσαν σοβαρά προβλήματα υγείας. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, 20 άτομα πέθαναν, 67 εισήχθησαν σε νοσοκομεία και 108,000 ζήτησαν ιατρική βοήθεια εξαιτίας των σκουπιδιών. Η πλειονότητα των επισήμων θανάτων ήτανπαιδιά, τα οποία και παρουσίασαν τις σοβαρότερες επιπλοκές. Και βέβαια, όπως συμβαίνει συνήθως, πολλοί θάνατοι δεν συμπεριελήφθησαν στην επίσημη καταγραφή.

Το τάνκερ που μετέφερε τα απόβλητα στην χώρα ήταν το ελληνικής ιδιοκτησίαςProbo Koala καταχωρημένο στον Παναμά, που είχε μισθωθεί από μία Ολλανδική εταιρία, διοικούνταν από δύο Γάλλους από το Λονδίνο και είχε ρωσικό πλήρωμα! Βλέπεται πόσο μπερδεμένο είναι το ζήτημα, πολυεθνικό θα έλεγα. Το δηλητηριώδες μείγμα που εναπόθεσε στην Ακτή του Ελεφαντοστού αποτελούνταν από χημική λάσπη αναμεμιγμένη με καυστική σόδα και κατακάθια λαδιού και νερού.

Όπως βλέπεται οι ανεπτυγμένοι θέλουν να συνεχίσουν να καταναλώνουν ασύστολα χρησιμοποιώντας τους φυσικούς πόρους των πιο αδύναμων και φορτώνοντάς τους ύστερα και τα σκουπίδια τους. Αν αυτό δεν είναι έγκλημα τότε τι είναι