Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΕ ΒΑΘΟΣ

Το βιβλίο Deep Economy, "The Wealth of Communities and the Durable Future" (Ο πλούτος των κοινωνιών και το βιώσιμο μέλλον) του Bill McKibben είναι ένα εξαιρετικό βιβλίο που διαβάζεται εύκολα περνώντας μηνύματα που μπορούν να αλλάξουν τον τρόπο που κάποιος βλέπει τον κόσμο. Ο McKibben αναδεικνύει τα κακώς κείμενα του οικονομικού συστήματος και εξετάζει μεθόδους ικανές να χτίσουν κοινωνίες, που θα συνοδεύονται από αύξηση την παραγωγή της τροφής, ενίσχυση της απασχόλησης, προστασία του περιβάλλοντος και υψηλά επίπεδα ευτυχίας.

Έχω μεταφέρει μερικές ενδιαφέρουσες φράσεις από το εκπληκτικό αυτό βιβλίο παρακάτω. Σημειώνω ότι η μετάφραση είναι δική μου και ότι οι φράσεις αυτές είναι καλύτερο να διαβάζονται μέσα στο κείμενο και όχι απομονωμένα. Γι' αυτό παροτρύνω, όσους από εσάς γνωρίζετε αγγλικά (που υποθέτω ότι αποτελείτε την συντριπτική πλειοψηφία) να διαβάσετε το βιβλίο.

• Η ανάπτυξη, όπως τουλάχιστον την δημιουργούμε, προκαλεί περισσότερες ανισότητες απ' ότι ευημερία. Δείτε εδώ για το πως η Κίνα αυξάνει το ΑΕΠ σπαταλώντας άσκοπα τους παγκόσμιους φυσικούς πόρους.
• Το φυσικό και το τεχνητό κεφάλαιο είναι θεμελιωδώς συμπληρωματικά στοιχεία. Δεν μπορείς να γίνεις πλουσιότερος, τουλάχιστον όχι για πολύ, αμυζώντας τον κόσμο γύρω σου.
• Η ανάπτυξη στον αναπτυγμένο κόσμο δεν μας καθιστά πλέον ευτυχισμένους:
1. Οι άνθρωποι που γεννήθηκαν σε αναπτυγμένες χώρες μετά το 1955 έχουν 3 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα απ' ότι οι παππούδες τους να υποφέρουν από μία σοβαρή κρίση κατάθλιψης.
2. Το μέσο παιδί στην Αμερική εκδηλώνει σήμερα υψηλότερα επίπεδα άγχους απ' ότι το μέσο παιδί υπό ψυχιατρική φροντίδα την δεκαετία του 1950.
3. Έχουμε περισσότερα πράγματα και λιγότερη ευτυχία.
• Το χρήμα μπορεί να αγοράσει την ευτυχία μέχρι το ποσό των 10,000 δολαρίων ανά κεφαλή. Μετά από αυτό το ποσό η επίδρασή του στην ευτυχία παύει να υφίσταται.
• Η μέση μερίδα φαγητού στην Αμερική έχει ταξιδέψει 1,500 μίλια και έχει αλλάξει χέρια 6 φορές πριν φτάσει στο στόμα.
• Οι Καλιφορνέζοι, οι περισσότεροι εκ των οποίων διαθέτουν νερό βρύσης υψηλής ποιότητας, πετούν στα σκουπίδια 1,2 δις μπουκάλια νερού κάθε χρόνο. Νερό το οποίο έχει συχνά μεταφερθεί σε μεγάλες αποστάσεις χρησιμοποιώντας μεγάλες ποσότητες καυσίμων.
• Σε όρους εκπομπών CO2, η κατανάλωση μόνο ντόπιων προϊόντων ισοδυναμεί με την μείωση της χρησιμοποιούμενης από κάθε νοικοκυριό ενέργειας κατά 20%.
• Τα μικρά αγροκτήματα παράγουν πολύ περισσότερα τρόφιμα ανά εκτάριο απ' ότι τα μεγάλα. Και αυτό το λέει η USDA (US Department of Agriculture)!
• Η πρακτική βιώσιμων καλλιεργειών οδηγεί σε αύξηση της παραγωγής ανά εκτάριο.
• Το μέσο μέγεθος της καινούργιας οικίας έχει διπλασιαστεί από το 1970.
• Η Αμερική βρίσκεται στην 51η θέση όσον αφορά την περιβαντολλογική βιωσιμότητα.
• Και παρόλο που είναι 2η στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ, εντούτοις είναι 13η στην ποιότητα ζωής.
• Μεταξύ του 1973 και του 2000, ο μέσος Αμερικάνος υπάλληλος προσέθεσε 199 ώρες εργασίας. Σήμερα οι Αμερικάνοι κερδίζουν περισσότερα, έχουν περισσότερα, και παράγουν περισσότερα, αλλά έχουν λιγότερο χρόνο για να απολαύσουν τους καρπούς της εργασίας τους συγκριτικά με τους Αμερικάνους πριν 30 ή 40 χρόνια.
• Μόνο το 22% της ενέργειας που περιέχεται στο κάρβουνο χρησιμοποιείται αποδοτικά. Το υπόλοιπο χάνεται στα εργοστάσια ηλεκτρισμού, στην μεταφορά της ενέργειας και στις μη αποδοτικές ηλεκτρικές συσκευές.
• Καθαρή και πιο τοπική παραγωγή ενέργειας θα ελαχιστοποιούσε αυτές τις απώλειες. Σκεφτείτε τα ηλιακά κάτοπτρα, τους ηλιακούς θερμοσίφωνες, τις αιολικές γεννήτριες, τις μικρής κλίμακας εγκαταστάσεις φυσικού αερίου που χρησιμοποιούν την "χαμένη θερμότητα" για να ζεστάνουν γειτνιάζοντα νοικοκυριά και γραφεία.
• Οι Ευρωπαίοι ζουν εγγύτερα στα μαγαζιά τους, στα πάρκα τους και στα σχολεία τους και παρόλα αυτά περπατούν ή ποδηλατούν 5 φορές συχνότερα από τους Αμερικάνους.
• Η αμερικάνικη ιδέα για την ανάπτυξη αδυνατεί να αντέξει αν ο υπόλοιπο κόσμος (ή ακόμη και οι Αμερικάνοι) ζει όπως οι Αμερικάνοι.
  
1. Εάν οι Κινέζοι έτρωγαν κρέας όπως οι Αμερικάνοι, θα χρησιμοποιούσαν τα 2/3 της παγκόσμιας παραγωγής σε δημητριακά.
2. Εάν οι Κινέζοι είχαν αυτοκίνητα όπως οι Αμερικάνοι, θα χρησιμοποιούσαν περισσότερο πετρέλαιο απ' όσο παράγεται παγκοσμίως.
3. Εάν οι Κινέζοι έτρωγαν ψάρι όπως οι Γιαπωνέζοι, θα κατανάλωναν περισσότερο από όσο αλιεύεται παγκοσμίως (το οποίο είναι ήδη μη βιώσιμο).
4. Τώρα σκεφτείτε εάν η Ινδία, η ΝΑ Ασία και η Αφρική ακολουθούσαν το αμερικάνικο μοντέλο.
• Αλλά γιατί ο κόσμος θα πρέπει να θέλει να ζει όπως οι Αμερικάνοι όταν:
  
  1. Οι Ευρωπαίοι έχουν υψηλότερη ποιότητα ζωής, δουλεύουν λιγότερες ώρες, και χρησιμοποιούν την μισή ενέργεια.
  2. Οι άνθρωποι στην Κεράλα, στην Ινδία κερδίζουν κατά μέσο όρο μερικά δολάρια ημερησίως αλλά έχουν λιγότερο αναλφαβητισμό, υψηλότερη εκπαίδευση και ίδιο προσδόκιμο ζωής με τους Αμερικάνους.
  3. Οι Αμερικάνοι δεν βρίσκονται στο Top 10 στους δείκτες Ποιότητας Ζωής και Μέσης Ευτυχίας, ενώ οι Ευρωπαίοι κυριαρχούν και στις δύο λίστες.