Παίρνουμε συχνά σαν δεδομένο, ότι σε μια δημοκρατική κοινωνία το δικαίωμα της απεργίας είναι αυτονόητο. Ας δούμε, όμως, πώς έχουν τα πράγματα στη Σουηδία, μιά χώρα που κυβερνήθηκε για μισό αιώνα από τους σοσιαλδημοκράτες.
Το σουηδικό μοντέλο βασίζεται στην τριμερή συμφωνία του Σαλτσομπάντεν (Saltjöbaden), του 1929. Το Σαλτσομπάντεν είναι ένα προάστειο της Στοκχόλμης, όπου συναντήθηκαν εκπρόσωποι των εργαζομένων, των εργοδοτών και του κράτους και κατάρτισαν μιά συνθήκη για θέματα απεργίας και λοκάουτ, με σκοπό να δώσουν τέρμα σε μιά παρατεταμένη περίοδο αστάθειας, διαμαρτυριών, απεργιών και συγκρούσεων, που δεν διέφερε και πολύ από αυτά που ζούμε στην Ελλάδα σήμερα.
- Η απεργία καθώς και το λοκάουτ απαγορεύονται, εκτός αν γίνουν σε περίοδο διεξαγωγής διαπραγματεύσεων για νέα συλλογική σύμβαση.
- Ακόμη και κατά τη διάρκεια τέτοιων διαπραγματεύσεων, η απεργία και το λοκάουτ θεωρούνται σαν κήρυξη πολέμου, συνεπώς, πρέπει να είναι το τελευταίο όπλο των εργαζομένων ή των εργοδοτών και όχι η πρώτη τους ενέργεια, θα πρέπει δε να προηγηθούν προειδοποιήσεις.
- Σε κάθε περίπτωση που κηρυχτεί απεργία ή λοκάουτ, ακόμη και κατά τη διάρκεια συλλογικών διαπραγματεύσεων, μπορεί οποιοδήποτε μέρος να καταφύγει στα εργατικά δικαστήρια για να εξετασθεί η νομιμότητα της ενέργειας και να επιβληθούν κυρώσεις, εφ’ όσον η ενέργεια θεωρηθεί παράνομη.
Εννοείται, ότι εφ’ όσον υπογραφεί η συλλογική σύμβαση, στην περίπτωση παραβίασής της τον λόγο έχουν και πάλι τα εργατικά δικαστήρια. Εννοείται, επίσης, ότι οι αποφάσεις των δικαστηρίων είναι απόλυτα σεβαστές από όλους.
Οι αρχές αυτές της συμφωνίας του Σαλτσομπάντεν, που ξεκίνησε ως μια ¨συμφωνία κυρίων¨ βασικά, ενσωματώθηκαν αργότερα στους νόμους της χώρας και τώρα πιά ισχύουν υποχρεωτικά. Συνεπώς, μπορεί να πει κανείς ότι στη Σουηδία η απεργία και το λοκάουτ απαγορεύονται, εκτός από ορισμένες ειδικές περιπτώσεις.
Το αποτέλεσμα της Συμφωνίας του Σαλτσομπάντεν ήταν το γνωστό σουηδικό θαύμα. Η Σουηδία, μιά από τις φτωχότερες χώρες της Ευρώπης, γνώρισε πρωτόγνωρη σταθερότητα και ανάπτυξη, χάρις στην κοινωνική ειρήνη που επακολούθησε.
Πράγματι, στη Σουηδία δεν γίνονται σχεδόν ποτέ απεργίες, ούτε λοκάουτ. Όλα τα προβλήματα λύνονται με διαπραγματεύσεις, γι’ αυτό και ο κάθε επενδυτής, για παράδειγμα, δεν χρειάζεται να φοβάται καταστροφή της επένδυσής του λόγω ¨λαϊκών αγώνων¨ και λυσσαλαίων συγκρούσεων. Στη Σουηδία ο επιχειρηματίας μπορεί απλά να συγκεντρωθεί στην επενδυτική του ιδέα, στον τρόπο πραγμάτωσής της και στις οικονομικές πτυχές του επιχειρήματος, χωρίς να φοβάται μήπως οι εργατοπατέρες τον πάρουν με κακό μάτι και του κηρύξουν τον πόλεμο.
Το σουηδικό μοντέλο, που εν τω μεταξύ το έχουν ασπασθεί και άλλες χώρες στη Βόρεια Ευρώπη, θα ήταν σωτήριο για την Ελλάδα, όπου επικρατεί ένα κλίμα διαρκούς σύγκρουσης για τα πάντα και δια πάντα. Φανταστείτε τί ανάπτυξη θα γνώριζε ο τόπος αν οι διαφορές λύνονταν με μιά διαλεκτική συζήτηση. Εδώ ακριβώς είναι, όμως, το πρόβλημα: ότι εδώ, στον τόπο που γεννήθηκε η διαλεκτική, έχουμε χάσει κάθε ικανότητα να συζητήσουμε οποιοδήποτε θέμα. Αντί για διάλογο επιδιδόμαστε σε καθαρή πολεμική. Δεν ακούει κανείς τί λέει ο άλλος, οπότε η μόνη διέξοδος είναι οι απειλές, οι ¨κινητοποιήσεις¨, οι απεργίες, οι διαμαρτυρίες, τα υβρεολόγια, ο τραμπουκισμός και όλα τα συναφή φαινόμενα.
Μόνο που αυτή η ¨διέξοδος¨ μας οδήγησε ήδη στο αδιέξοδο...
Γεράσιμος Φουρλάνος (www.fourlanos.com)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου