ΕΛΛΑΔΟΛΟΓΙΑ

Η «Ελλαδολογία» γεννήθηκε το 2010 και τα τελευταία δυόμισι χρόνια κυριαρχεί στον διεθνή Τύπο και στον δημόσιο λόγο Ευρώπης και Αμερικής. Ως «φιλολογικό είδος», χαρακτηρίζεται από την ψευδοεπιστημονική πρόζα, τον στόμφο και την έφεση σε σενάρια ολικής καταστροφής. Μέχρι το 2010, πολλοί από τους σημερινούς Ελλαδολόγους δεν μπορούσαν καν να βρουν πού βρίσκεται η χώρα μας στον παγκόσμιο χάρτη. Οι περισσότεροι δεν την έχουν καν επισκεφθεί, παρά μόνο για λίγες ημέρες, κι αυτές για να κάνουν βουτιές στις παραλίες. Δεν γνωρίζουν τίποτε για την πολιτική, οικονομική και κοινωνική της ιστορία. Εξ όσων γνωρίζω, άλλωστε, καμία από τις μεγάλες σχολές του εξωτερικού δεν περιλάμβανε στο πρόγραμμα σπουδών της μαθήματα του τύπου «Ελληνική οικονομική οργάνωση 101» ή «Αρχές Επενδύσεων στη Σύγχρονη Ελλάδα». Και όμως, παρακολουθώντας τις μεγάλες εφημερίδες και ειδησεογραφικά δίκτυα του εξωτερικού αποκομίζει κανείς την αίσθηση ότι χιλιάδες άνθρωποι σε όλο τον κόσμο ψωμίζονται αυτή τη στιγμή παράγοντας περισπούδαστες αναλύσεις για την πολιτική δομή, τις οικονομικές προοπτικές και το ευρωπαϊκό μέλλον της Ελλάδας.

Η κατάσταση θα ήταν για γέλια, αν δεν προκαλούσε τόσο μεγάλη ζημιά στην ελληνική οικονομία. Κάθε φορά που ένας Γερμανός «ανθυποβουλευτής» κρατιδίου προβλέπει με σιγουριά την ημερομηνία εξόδου της χώρας μας από το ευρώ, μερικά εκατομμύρια σηκώνονται από τις ελληνικές τράπεζες. Κάθε φορά που ένας επιχειρηματίας διαβάζει τις καταστροφολογικές αναλύσεις κάποιου καθηγητή, το σκέφτεται δυο φορές πριν επενδύσει και δημιουργήσει θέσεις εργασίας στη χώρα μας, έστω και αν το διδακτορικό του εν λόγω «αναλυταρά» ήταν για τις οικονομίες της Καραϊβικής και μέχρι το 2010 δεν ήξερε καν ότι η Ελλάδα ήταν μέλος της Ευρωζώνης. Κάθε φορά που ο τάδε «οίκος» επενδύσεων ή αξιολόγησης τοποθετεί τις πιθανότητες του λεγόμενου Grexit στο 89,395% ακριβώς (λες και έχουμε να κάνουμε με μετεωρολογικό φαινόμενο), το επιχειρηματικό κλίμα στη χώρα μας δέχεται ένα ακόμη πλήγμα. Διαβάζοντας φυσικά τις περίφημες αυτές εκθέσεις, διαπιστώνει κανείς ότι συνήθως δεν περιέχουν ίχνος πρωτογενούς έρευνας. Πρόκειται για ένα «μάζεμα» όσων γράφει ο Τύπος, καθώς και ερμηνεία στοιχείων που είναι ήδη γνωστά - ένα είδος αρθρογραφίας δηλαδή, σε περιτύλιγμα οικονομικής μελέτης.

Από την ασφαλή απόσταση του εξωτερικού, οι Ελλαδολόγοι προτείνουν τον δρόμο της εξόδου, για να ανακτήσει δήθεν η Ελλάδα την ανταγωνιστικότητά της. Τι τους νοιάζει άλλωστε, εκείνοι πληρώνονται σε λίρες, δολάρια και ευρώ, και δεν θα χρειάζεται να πείσουν τους προμηθευτές μας να δεχθούν τις «νέες δραχμές» που θα τυπώσει ένα χρεοκοπημένο κράτος, σε αντάλλαγμα για φάρμακα ή καύσιμα. Με ύφος χιλίων καρδιναλίων, υποδεικνύουν ως λύσεις στο ελληνικό πρόβλημα πολιτικές που δοκιμάστηκαν στη δεκαετία του 1980, όπως οι διαρκείς υποτιμήσεις, και όχι μόνο δεν έφεραν ανάπτυξη, αλλά οδήγησαν και σε τετραπλασιασμό του χρέους. Οποτε γίνεται μία προσπάθεια να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη, οι Ελλαδολόγοι βάζουν μπουρλότο.

Το όργιο της Ελλαδολογίας δεν απαλλάσσει φυσικά τους Ελληνες -πολίτες και πολιτικούς- από τις δικές τους ευθύνες για τη σημερινή κατάσταση της χώρας. Ούτε είναι άλλοθι για τα λάθη, τις παραλείψεις, τις αστοχίες και την αναποφασιστικότητα της Ευρωζώνης, αναφορικά με το ελληνικό ζήτημα. Προσθέτει όμως ένα ακόμη εμπόδιο σε αυτά που πρέπει να ξεπεράσει η Ελλάδα, ώστε να καταφέρει να ορθοποδήσει. Και σε αυτόν τον τομέα, πάντως, η Ευρώπη θα μπορούσε να βοηθήσει πιο αποτελεσματικά. Αν για παράδειγμα οι βορειοευρωπαϊκές κυβερνήσεις πράγματι επιθυμούν να παραμείνει η Ελλάδα στο ευρώ, τότε θα μπορούσαν να «τρίξουν τα δόντια» στους ανόητους πολιτευτές τους, οι οποίοι με τις καθημερινές τους τοποθετήσεις επιτείνουν το κλίμα αβεβαιότητας. Οσο για τους αναλυτές Ελλαδολόγους της συμφοράς, η αρχή της ελευθερίας της έκφρασης μπορεί να τους επιτρέπει να γράφουν ό,τι θέλουν, αλλά δεν τους προστατεύει, όπως και κανέναν μας εξάλλου, από τη σκληρή κριτική.