Τα τελευταία χρόνια τα μέσα μαζικής ενημέρωσης αναφέρονται συχνά σε αυτή την ορεινή κοινότητα ως «ένα μικρό θαύμα» ή ως «το σουηδικό χωριό». Τι έχει συμβεί σε αυτόν το μικρό κρυμμένο τόπο και έχει τραβήξει το ενδιαφέρον πάνω του; Ιδού ένα από τα πιο ενδιαφέροντα παραδείγματα βιώσιμης ανάπτυξης στην Ελλάδα.
Η κοινότητα της Ανάβρας βρίσκεται στην περιφέρεια της Μαγνησίας, απέχει 20 χιλιόμετρα από την πλησιέστερη κατοικημένη περιοχή και έχει 700 μόνιμους κατοίκους. Κύρια οικονομική δραστηριότητα παραμένει, για περισσότερα από 2000 χρόνια, η κτηνοτροφία. Το περίεργο στην όλη υπόθεση είναι το γεγονός πως η Ανάβρα έχει σημειώσει τα τελευταία 15 χρόνια τρομερούς ρυθμούς ανάπτυξης. Έχει εκσυγχρονισμένες εγκαταστάσεις για τα ζώα της και ένα σφαγείο πιστοποιημένο από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Έχει ακόμη ένα περιβαλλοντικό και πολιτιστικό πάρκο, το οποίο έχει διαμορφωθεί γύρω από το ποταμάκι που περνά από τη δυτική πλευρά του. Ακόμη, το χωριό προσφέρει προγράμματα κοινωνικών παροχών δε λείπουν από το χωριό καθώς υπάρχει κοινωνική και υγειονομική περίθαλψη για τους υπερήλικες, που δεν μπορούν να μετακινηθούν!
Ο γιατρός και η δασκάλα της κοινότητας –ναι, τα τελευταία χρόνια έχει χτιστεί και δημοτικό σχολείο- διαμένουν σε κατοικίες που παρέχονται δωρεάν από τη κοινότητα. Ουσιαστικά δεν υπάρχει ανεργία, ενώ ο μέσος όρος ηλικίας των κατοίκων μειώνεται συνεχώς, αφού τα τελευταία χρόνια πολλά νεαρά ζευγάρια αποφάσισαν να επιστρέψουν στον τόπο καταγωγής τους και να κάνουν εκεί την οικογένεια τους. Ένα σύγχρονο αθλητικό κέντρο, ένα μοντέρνο γήπεδο μπάσκετ και ένα ευρύχωρο καφέ δίνουν τη δυνατότητα στους κατοίκους του χωριού να ασκηθούν και να χαλαρώσουν. Η κοινότητα διαθέτει επίσης ένα μικρό αιολικό πάρκο, που προσθέτει στον προϋπολογισμό της 80,000 έως 100,000 ευρώ το χρόνο! Επιπλέον, σχεδιάζεται η κατασκευή ενός μικρού υδροηλεκτρικού σταθμού και μιας μονάδας παραγωγής βιοαερίου για τηλεθέρμανση. Τι άλλο να ζητήσει κανείς;
Οι λόγοι πίσω από την πρόοδο
Η βασική κινητήρια δύναμη πίσω από την αλλαγή και την ανάπτυξη της κοινότητας της Ανάβρας είναι ο επί 15 χρόνια πρόεδρος της. Μετά την συνταξιοδότηση του από τη ΔΕΗ, ο κ. Κωνσταντίνος Τσουκαλάς αποφάσισε να επιστρέψει στον τόπο που γεννήθηκε και μεγάλωσε, την Ανάβρα. Έθεσε υποψηφιότητα για τη θέση του προέδρου της κοινότητας το 1993, εξελέγη και άρχισε να εργάζεται για να μετατρέψει μια παρακμάζουσα αγροτική γωνιά της Ελλάδας σε μια αξιοζήλευτη ανεπτυγμένη κοινότητα.
Όπως επισημαίνει ο ίδιος, η κοινότητα βρισκόταν σε αποκαρδιωτική κατάσταση: «Όταν ήρθα στο χωριό η εικόνα ήταν απογοητευτική. Οι άνθρωποι και τα ζώα ζούσαν ουσιαστικά μαζί κάτω από πολύ ανθυγιεινές συνθήκες. Τα ζώα έτρεχαν από δω και από εκεί μέσα στους δρόμους του χωριού. Αυτό ήταν το πρώτο ζήτημα που έπρεπε να επιλυθεί». Και έτσι έκανε το πρώτο βήμα για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των ζώων με τον εκσυγχρονισμό των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων. Η αναμόρφωση και αναβάθμιση των συνθηκών εργασίας στη βασική οικονομική δραστηριότητα της κοινότητας, την κτηνοτροφία αποτέλεσαν δικαίως άμεση προτεραιότητα.
Επίσης χρειάστηκε αρκετός χρόνος για να πειστεί η αγροτική κοινωνία του χωριού για τη σημασία μιας περαιτέρω οικονομικής επένδυσης σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Οι κάτοικοι στην αρχή εξέφρασαν αρκετές αμφιβολίες και ανησυχίες, τις περισσότερες φορές λόγω άγνοιας και όχι από απροθυμία να δεσμευτούν σε κάτι εντελώς νέο.
Ο κ. Τσουκαλάς προσπάθησε λοιπόν να ενημερώσει και να εκπαιδεύσει τους παλαιότερους κατοίκους της κοινότητας για τα οφέλη των διάφορων προγραμμάτων που ήθελε να εφαρμόσει, καλώντας σε πολλά από τα συμβούλια της κοινότητας επιστήμονες και ειδικά καταρτισμένο προσωπικό για να εξηγήσουν τη σπουδαιότητα των έργων και να άρουν τις αμφιβολίες τους. Μετά από αρκετά κοινοτικά συμβούλια και σεμινάρια βιώσιμης περιβαλλοντικής, κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης, οι κάτοικοι συμφώνησαν στην πραγματοποίηση του αιολικού πάρκου, χωρίς να φοβούνται ότι οι ανεμογεννήτριες θα μειώσουν το γάλα που κατεβάζουν οι αγελάδες τους… Χάρη στο πείσμα, την εφευρετικότητα και τη σωστή διαχείριση των δημόσιων και των ευρωπαϊκών κονδυλίων που κατάφερε να προσελκύσει ο κ. Τσουκαλάς με τις επενδυτικές του προτάσεις, η κοινότητα μπόρεσε τα πραγματοποιήσει όλα όσα αναφέρονται παραπάνω.
Μπορεί μια επιτυχημένη περίπτωση όπως αυτή της Ανάβρας να αναπαραχθεί;
Η αλήθεια είναι ότι υπάρχει μια αυξημένη περιέργεια για την ανάπτυξη που έχει δεί αυτή η περιοχή τα τελευταία 15 χρόνια, κυρίως λόγω της προβολής της από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Το ενδιαφέρον προέρχεται κυρίως από το ευρύ κοινό, σχολεία και πανεπιστημιακές σχολές, αλλά και από ανθρώπους που έτυχε να διαβάσουν κάτι στην εφημερίδα και θέλουν να δουν από κοντά αυτό που αποκαλείται επιτυχημένα «το θαύμα της Ανάβρας». Έχουν γίνει κάποιες κινήσεις από δημάρχους προκειμένου να επισκεφθούν το χωριό και να συζητήσουν με τον πρόεδρο για τον τρόπο που λειτουργεί η κοινότητα όλα αυτά τα χρόνια, ενώ ο κ. Τσουκαλάς έχει προσκληθεί από πολλά ιδρύματα για να δώσει ομιλίες. Όπως λέει ο ίδιος, τα πράγματα είναι απλά: «Χρειάζεται ένα όραμα, αγάπη για τον τόπο μας, σκληρή δουλειά, σωστή διαχείριση και ειλικρίνεια». Μπορεί άραγε να αναπαραχθεί ο χαρακτήρας ενός ανθρώπου; Το σίγουρο είναι ότι μπορεί να εμπνεύσει!
Η κοινότητα της Ανάβρας βρίσκεται στην περιφέρεια της Μαγνησίας, απέχει 20 χιλιόμετρα από την πλησιέστερη κατοικημένη περιοχή και έχει 700 μόνιμους κατοίκους. Κύρια οικονομική δραστηριότητα παραμένει, για περισσότερα από 2000 χρόνια, η κτηνοτροφία. Το περίεργο στην όλη υπόθεση είναι το γεγονός πως η Ανάβρα έχει σημειώσει τα τελευταία 15 χρόνια τρομερούς ρυθμούς ανάπτυξης. Έχει εκσυγχρονισμένες εγκαταστάσεις για τα ζώα της και ένα σφαγείο πιστοποιημένο από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Έχει ακόμη ένα περιβαλλοντικό και πολιτιστικό πάρκο, το οποίο έχει διαμορφωθεί γύρω από το ποταμάκι που περνά από τη δυτική πλευρά του. Ακόμη, το χωριό προσφέρει προγράμματα κοινωνικών παροχών δε λείπουν από το χωριό καθώς υπάρχει κοινωνική και υγειονομική περίθαλψη για τους υπερήλικες, που δεν μπορούν να μετακινηθούν!
Ο γιατρός και η δασκάλα της κοινότητας –ναι, τα τελευταία χρόνια έχει χτιστεί και δημοτικό σχολείο- διαμένουν σε κατοικίες που παρέχονται δωρεάν από τη κοινότητα. Ουσιαστικά δεν υπάρχει ανεργία, ενώ ο μέσος όρος ηλικίας των κατοίκων μειώνεται συνεχώς, αφού τα τελευταία χρόνια πολλά νεαρά ζευγάρια αποφάσισαν να επιστρέψουν στον τόπο καταγωγής τους και να κάνουν εκεί την οικογένεια τους. Ένα σύγχρονο αθλητικό κέντρο, ένα μοντέρνο γήπεδο μπάσκετ και ένα ευρύχωρο καφέ δίνουν τη δυνατότητα στους κατοίκους του χωριού να ασκηθούν και να χαλαρώσουν. Η κοινότητα διαθέτει επίσης ένα μικρό αιολικό πάρκο, που προσθέτει στον προϋπολογισμό της 80,000 έως 100,000 ευρώ το χρόνο! Επιπλέον, σχεδιάζεται η κατασκευή ενός μικρού υδροηλεκτρικού σταθμού και μιας μονάδας παραγωγής βιοαερίου για τηλεθέρμανση. Τι άλλο να ζητήσει κανείς;
Οι λόγοι πίσω από την πρόοδο
Η βασική κινητήρια δύναμη πίσω από την αλλαγή και την ανάπτυξη της κοινότητας της Ανάβρας είναι ο επί 15 χρόνια πρόεδρος της. Μετά την συνταξιοδότηση του από τη ΔΕΗ, ο κ. Κωνσταντίνος Τσουκαλάς αποφάσισε να επιστρέψει στον τόπο που γεννήθηκε και μεγάλωσε, την Ανάβρα. Έθεσε υποψηφιότητα για τη θέση του προέδρου της κοινότητας το 1993, εξελέγη και άρχισε να εργάζεται για να μετατρέψει μια παρακμάζουσα αγροτική γωνιά της Ελλάδας σε μια αξιοζήλευτη ανεπτυγμένη κοινότητα.
Όπως επισημαίνει ο ίδιος, η κοινότητα βρισκόταν σε αποκαρδιωτική κατάσταση: «Όταν ήρθα στο χωριό η εικόνα ήταν απογοητευτική. Οι άνθρωποι και τα ζώα ζούσαν ουσιαστικά μαζί κάτω από πολύ ανθυγιεινές συνθήκες. Τα ζώα έτρεχαν από δω και από εκεί μέσα στους δρόμους του χωριού. Αυτό ήταν το πρώτο ζήτημα που έπρεπε να επιλυθεί». Και έτσι έκανε το πρώτο βήμα για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των ζώων με τον εκσυγχρονισμό των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων. Η αναμόρφωση και αναβάθμιση των συνθηκών εργασίας στη βασική οικονομική δραστηριότητα της κοινότητας, την κτηνοτροφία αποτέλεσαν δικαίως άμεση προτεραιότητα.
Επίσης χρειάστηκε αρκετός χρόνος για να πειστεί η αγροτική κοινωνία του χωριού για τη σημασία μιας περαιτέρω οικονομικής επένδυσης σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Οι κάτοικοι στην αρχή εξέφρασαν αρκετές αμφιβολίες και ανησυχίες, τις περισσότερες φορές λόγω άγνοιας και όχι από απροθυμία να δεσμευτούν σε κάτι εντελώς νέο.
Ο κ. Τσουκαλάς προσπάθησε λοιπόν να ενημερώσει και να εκπαιδεύσει τους παλαιότερους κατοίκους της κοινότητας για τα οφέλη των διάφορων προγραμμάτων που ήθελε να εφαρμόσει, καλώντας σε πολλά από τα συμβούλια της κοινότητας επιστήμονες και ειδικά καταρτισμένο προσωπικό για να εξηγήσουν τη σπουδαιότητα των έργων και να άρουν τις αμφιβολίες τους. Μετά από αρκετά κοινοτικά συμβούλια και σεμινάρια βιώσιμης περιβαλλοντικής, κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης, οι κάτοικοι συμφώνησαν στην πραγματοποίηση του αιολικού πάρκου, χωρίς να φοβούνται ότι οι ανεμογεννήτριες θα μειώσουν το γάλα που κατεβάζουν οι αγελάδες τους… Χάρη στο πείσμα, την εφευρετικότητα και τη σωστή διαχείριση των δημόσιων και των ευρωπαϊκών κονδυλίων που κατάφερε να προσελκύσει ο κ. Τσουκαλάς με τις επενδυτικές του προτάσεις, η κοινότητα μπόρεσε τα πραγματοποιήσει όλα όσα αναφέρονται παραπάνω.
Μπορεί μια επιτυχημένη περίπτωση όπως αυτή της Ανάβρας να αναπαραχθεί;
Η αλήθεια είναι ότι υπάρχει μια αυξημένη περιέργεια για την ανάπτυξη που έχει δεί αυτή η περιοχή τα τελευταία 15 χρόνια, κυρίως λόγω της προβολής της από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Το ενδιαφέρον προέρχεται κυρίως από το ευρύ κοινό, σχολεία και πανεπιστημιακές σχολές, αλλά και από ανθρώπους που έτυχε να διαβάσουν κάτι στην εφημερίδα και θέλουν να δουν από κοντά αυτό που αποκαλείται επιτυχημένα «το θαύμα της Ανάβρας». Έχουν γίνει κάποιες κινήσεις από δημάρχους προκειμένου να επισκεφθούν το χωριό και να συζητήσουν με τον πρόεδρο για τον τρόπο που λειτουργεί η κοινότητα όλα αυτά τα χρόνια, ενώ ο κ. Τσουκαλάς έχει προσκληθεί από πολλά ιδρύματα για να δώσει ομιλίες. Όπως λέει ο ίδιος, τα πράγματα είναι απλά: «Χρειάζεται ένα όραμα, αγάπη για τον τόπο μας, σκληρή δουλειά, σωστή διαχείριση και ειλικρίνεια». Μπορεί άραγε να αναπαραχθεί ο χαρακτήρας ενός ανθρώπου; Το σίγουρο είναι ότι μπορεί να εμπνεύσει!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου